Wieliczka - odrobinę historii

Spacer po Wieliczce

byłby niepełny, gdybym nie powiedziała nic o jej historii, która jest niezwykle długa i niezwykle ciekawa. Długa, jako, że odnaleziono ślady świadczące o tym, że na terenie Wieliczki osadnictwo datuje się z lat 8000 - 4800 lat p.n.e. czyli już w mezolicie. Ówcześni mieszkańcy zdobywali pożywienie poprzez łowy i zbieractwo. Już w neolicie , ok. 3500 lat p.n.e. ludzie potrafili pozyskiwać sól z solanki. Łużyczanie, którzy w epoce brązu zamieszkiwali teren Wieliczki również warzyli sól gotując solankę. Warto wiedzieć, że aż do XIII w sól

była bardzo rzadka i bardzo cenna. Była również środkiem płatniczym. Troszkę nietrwałym, niemniej jednak pieniądzem. Obszar ten był kolonizowany przez Benedyktynów z Tyńca i Staniątek w końcu XI w.  Stanowił w tym czasie jeden z głównych ośrodków warzelniczych. Soli było stosunkowo mało, a zużywano jej coraz więcej. Zaczęto kopać studnie solankowe w ziemi mając nadzieję na znalezienie solanek. W trakcie kopania studni znaleziono sól kamienną. Ze znalezieniem soli wiąże się piękna legenda. Księżna Kinga, którą nazywano w Polsce Kunegundą została żoną Bolesława Wstydliwego, księcia dzielnicy krakowsko - sandomierskiej. Księżna dowiedziała się, że w kraju, którego została władczynią brakuje soli. której pod dostatkiem było w jej ojczyźnie. Jako wiano zażyczyła sobie więc sól kamienną. Wrzuciła swój zaręczynowy pierścionek do szybu w swojej krainie. Podczas przejazdu do swojej nowej siedziby, Krakowa kazała zatrzymać się w miejscu, gdzie dziś jest kopalnia

i wykopać dziurę w ziemi. Zdziwieni poddani zrobili jak kazała ich władczyni. Im głębiej kopali tym więcej soli znajdowali. W jednej z wykopanej brył odnaleziono pierścień księżnej. Tyle mówi legenda. Prawdą historyczną jest, że złoża soli, które tu odkryto pozwoliły na rozwój miasta. Wieliczka, Solne Miasto stało się miastem lokowanym na prawie frankońskim w 1290 r. Powstały tzw. Żupy Krakowskie, które zasilały skarbiec władców i były jego własnością. Kazimierz Wielki ustanowił w 1356 r Sąd Sześciu miast, w którym zasiadali rajcy z Krakowa, Nowego Sącza, Kazimierza, Olkusza,Bochni i .. Wieliczki. Świadczy to o znaczeniu tego miasta. Przez wieki kopalnia soli podlegała królom. Zmieniły to dopiero rozbiory Polski. Pod zaborem austriackim prawie wszystkie ważniejsze stanowiska zajmowali Austriacy. To właśnie przez Wieliczkę prowadził front pierwszej wojny światowej. Na wzgórzu Kaim z daleka można zobaczyć obelisk

upamiętniający miejsce, gdzie zatrzymano wojska rosyjskie 6 grudnia 1914 r. Druga Wojna Światowa dla Wieliczki rozpoczęła się bombardowaniem 4 września 1939 r a już trzy dni później miasto zajęli Niemcy. Niemcy planowali utworzenie getta na terenie miasta, przed wojną mieszkała w Wieliczce duża ilość ludności żydowskiej. Z tamtych czasów pozostały jedynie ślady cmentarza żydowskiego i niszczejący budynek synagogi. Niemcy rozkazali Radzie Żydowskiej założenie szpitala. Niemcy szybko go zlikwidowali a pracowników szpitala (lekarzy i pielęgniarki) oraz pacjentów rozstrzelano w Puszczy Niepołomickiej. Planowano, a nawet rozpoczęto budowę tajnej fabryki zbrojeniowej w kopalni. Miała ona produkować poszycia samolotów. Wieliczka została wyzwolona w 21 stycznia 1945 r.
W 1978 r Kopalnię Soli , a w czerwcu 2013 Zamek Żupny

wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. Kopalnia zasługuje na osobny wpis, może nawet na więcej niż na jeden, ale zostawiłam ją niejako na deser, jako, że właściwie wszyscy turyści ją zwiedzają zupełnie omijając inne części miasta. Praktycznie każda dzielnica ma swoją własną historię, ale to już innym razem..  Oczywiście ten wpis to tylko otarcie się o historię miasta z tak dużymi tradycjami i z tak długą przeszłością...